Trao đổi Thư tín ngày 29.01.2016

Một người đang chở một cây tắc trưng bày cho ngày Tết ở trung tâm thành phố Hà Nội vào ngày 29 tháng 1 năm 2016

Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam XII vừa kết thúc hôm 28 tháng 1 với kết quả trường hợp “đặc biệt” quá tuổi tiếp tục ứng cử mà người đứng đầu Đảng lãnh đạo, ông Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh trong Hội nghị Trung ương thứ 14 chính là Tổng Bí thư đương nhiệm tái đắc cử.

Người dân nghĩ gì về đại hội đảng

Đọc diễn văn khai mạc vào hôm 21 tháng Giêng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tuyên bố “phải kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội”. Hòa Ái ghi nhận nhiều khán thính giả và độc giả khắp nơi chia sẻ với đài rằng:

“Thật là trớ trêu thay trong khi Đảng CSVN quyết kiên định theo chủ nghĩa Karl Marx-Lenin thì Tổng thống Nga Vladimir Putin lại lên tiếng tố cáo Lenin và chính quyền Bolshevik tiến hành những cuộc đàn áp tàn bạo cũng như buộc tội Lenin đã đặt một ‘quả bom hẹn giờ’ lên chính quốc gia khai ra sinh mô hình chủ nghĩa xã hội và các nhà cách mạng đã làm Liên Xô tan rã, tạo ra căng thẳng về mặt sắc tộc trong khu vực”.

Trong chương trình hôm nay, Hòa Ái trích đăng một vài ý kiến liên quan xoay quanh Đại hội Đảng XII vừa kết thúc tuần qua:

“Người dân họ đâu có được bầu. Họ hoàn toàn không có bầu bán cái gì hết, không được quyền quyết định bất cứ một việc gì thì họ cũng chẳng tin tưởng được rằng ngày mai đất nước này được phát triển và tốt đẹp hơn. Khi tổ chức Đại hội 12 này thì rất tốn rất nhiều tiền, tiền thuế của dân đóng. Và số tiền này chỉ để làm cái sự mà họ đã định đoạt với nhau rồi, họ đưa người nào lên hay người nào xuống. Rồi, họ làm cho người dân bất an vì những cuộc diễn tập mà lại đưa người dân ra làm những người chống đối, là những người khủng bố. Nhưng người dân có gì trong tay đâu, không có một vũ khí nào. Họ chỉ đàn áp người dân chứ xưa nay có bao giờ làm gì chống đối được chính quyền đâu”.

“Trước và sau Đại hội Đảng CSVN, tôi chẳng tôi chẳng thấy có một đảng viên nào bàn tới vấn đề cần có ‘tự do-dân chủ-nhân quyền’ mà họ chỉ có giành giựt chia chác, tiếp tục ngồi trên đầu trên cổ dân tộc VN là để tham nhũng”.

“Dân tộc VN chúng ta đã có vài lần muốn thoát Trung nhưng mà có vẻ dân tộc VN sẽ tiếp tục không được thoát Trung. Hoàng Sa và Trường Sa vẫn sẽ tiếp tục bị Trung Quốc chiếm đóng khi thế lực Trung Quốc đã lủng đoạn Bộ Chính trị và những người thân Trung Quốc vẫn sẽ lèo lái đất nước VN đi theo chiều hướng ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc nhiều hơn”.

“Tôi yêu cầu quốc tế làm sao mà dẹp Đảng CSVN này, nó tham nhũng từ trên chóp bu mà xuống, phá hoại đạo nghĩa con người, lập bè lập phái chạy chức chạy quyền, làm xã hội quá hỗn loạn. Tôi chưa thấy chế độ nào như chế độ Cộng sản này, nói một đường mà làm một nẻo”.

Vào ngày 28 tháng 1, tại cuộc họp báo ở Hà Nội sau khi Đại hội Đảng XII kết thúc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng “nguyên tắc tập thể lãnh đạo được Đảng CSVN thi hành dân chủ hơn cả những quốc gia tổ chức bầu cử theo đường hướng phổ thông đầu phiếu”.

Sau khi nghe lời phát biểu này, Ban Việt ngữ đã nhận rất nhiều chia sẻ xoay quanh phát biểu đó của tân Tổng Bí thư vừa tái đắc cử và các chia sẻ này trùng nhau ở một điểm mà Hoa Ái mượn lời 1 câu hát để diễn tả: “Thôi rồi, còn chi đâu anh ơi, có còn lại chăng dư âm thôi!”

Hòa Ái ghi nhận xuyên suốt Đại hội Đảng XII diễn ra, mặc dù dư luận không có hy vọng và niềm tin gì về bức tranh tươi sáng hơn cho VN trong 5 năm tới nhưng với đội ngũ lãnh đạo mới được trẻ hóa cũng ít nhiều mang lại sự lạc quan cho người dân trong nước rằng VN được điều hành bởi những người có tư tưởng thông thoáng cũng như dễ dàng hòa nhập vào quá trình tiến bộ chung của thế giới.

Trước khi chấm dứt chương trình, Hòa Ái xin được trả lời các tin nhắn sau:

“Kính thưa quý đài, tôi là người dân ở VN. Lúc này, tôi mở đài ACTD trên mạng rất khó, không dễ như mọi lần. Xin quý đài hướng dẫn hoặc sắp xếp chương trình y như trước đây 1 tháng, mở dễ lắm. Bây giờ khó quá! Xin cảm ơn quý đài”.

Băng rôn chào mừng đại hội đảng dọc đường phố Hà Nội
 hôm 29/1/2016. AFP photo

Quý thính giả quý mến, trang nhà của Ban Việt ngữ vẫn như mọi khi, không có gì thay đổi so với trước đây. Tuy nhiên trong thời gian 1 tháng qua, Đại hội Đảng CSVN XII diễn ra, Hòa Ái nhận được rất nhiều thông báo của khán thính giả và độc giả từ trong nước cho biết như thông báo của quý vị. Đồng thời, Hòa Ái cũng nhận thấy những đường link báo mạng điện tử chính thống của Việt Nam được chia sẻ trên các trang mạng xã hội như trang Facebook thì những người ở nước ngoài không thể đọc được. Hòa Ái không rõ có phải đây là một hình thức kiểm duyệt thông tin của Chính phủ VN trong thời gian diễn ra Đại hội Đảng lần thứ 12 mà thông thường được gọi là “thời gian nhạy cảm” hay không; tuy nhiên thông tin về kết quả thành công tốt đẹp của Đại hội Đảng khi Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng tái đắc cử và khi có danh sách nhân sự lãnh đạo mới thì hệ thống báo điện tử trong nước hoạt động bình thường trở lại. Những ai ở nước ngoài như Hòa Ái truy cập các trang mạng của VN không gặp trở ngại nào nữa. Hy vọng rằng quý khán thính giả cùng độc giả ở trong nước cũng có thể truy cập vào trang nhà của Ban Việt ngữ Đài ACTD được thuận tiện và dễ dàng sau khi Đại hội Đảng XII bế mạc.

“Thưa quý đài, tôi tên Hương. Tôi muốn nhờ quý đài nhắn tin lại cho tôi bằng cách nào để tôi nghe đài hay tôi đọc tin tức của đài ở điện thoại thông minh. Trước đây tôi ở trong vườn thì tôi nghe radio rất rõ nhưng bây giờ về khu dân cư thì radio bị rè tôi không nghe được. Tôi cảm ơn”.

Hòa Ái cảm ơn quý thính giả Hương liên lạc với đài. Quý vị có thể nghe, đọc và xem chương trình của ban Việt ngữ Đài RFA bằng điện thoại di động tại địa chỉ vietnamese.rfa.org, hoặc bằng ứng dụng App của RFA, tải xuống từ App Store và Google Play.

Ngoài ra, quý vị cũng có thể nghe các chương trình phát thanh của đài ACTD trên điện thoại thông minh tại địa chỉ soundcloud.com/rfavietnam

“Alo, sau mấy hôm nay Đài ACTD không tải về được, xem qua Podcast, nó bị lỗi”.

Hòa Ái xin được thưa cùng quý thính giả không nêu tên trong tin nhắn vừa rồi, mong là quý vị đang nghe chương trình hôm nay. Quý vị vui lòng liên lạc với Ban Việt ngữ bằng email để Hòa Ái gửi đường dẫn chính xác đến quý vị. Hoặc, quý vị có thể truy cập vào mục “Trao đổi Thư tín” trên trang nhà của Ban Việt ngữ đài ACTD để tải xuống đường link có sẵn trong chương trình ngày 29/1/2016:

https://chrome.google.com/webstore/detail/rss-subscription-extensio/nlbjncdgjeocebhnmkbbbdekmmmcbfjd

“Alo. Tôi là Kiệm Nguyễn. Tôi có đề nghị mình không nên dùng những từ ngữ mà nước Cộng hòa Xã hội Việt Nam sau này đưa ra. Đại khái như ‘cơ quan chức năng’ thì nên thay bằng ‘cơ quan có thẩm quyền” ngày xưa mình vẫn nói. Rồi ‘công an gọi đi làm việc’. Làm việc thường thì có trả tiền nhưng kêu lên để điều tra, đánh đập người ta mà ‘gọi lên đi làm việc’, mình vô tình dùng những từ ngữ như vậy. Theo tôi nghĩ không đúng, nên thay từ ngữ mà người ta dùng. Thank you”.

Quý thính giả Kiệm Nguyễn kính, thay mặt Ban Việt ngữ, Hòa Ái cảm ơn ý kiến đóng góp của quý vị. Hòa Ái xin thưa, Ban Việt ngữ nhận được những ý kiến đóng góp tương tự là đài nên sử dụng ngôn ngữ Tiếng Việt trước năm 1975 thì thính giả ở hải ngoại dễ hiểu hơn vì ở trong nước kể từ sau ngày 30/4/1975 cho đến nay có quá nhiều từ ngữ mới mà không thể hiểu nghĩa được.

Quý thính giả quý mến, như quý vị biết, tiêu chí của đài là chú trọng chuyển tải thông tin đến các quốc gia Châu Á không có tự do ngôn luận và tự do truyền thông, trong đó có VN. Và, có lẽ quý vị cũng đồng ý với Hòa Ái là bất cứ ngôn ngữ nào cũng sẽ có từ mới phát sinh hay có những từ sẽ bị lãng quên vì không còn được nhắc đến nữa. Thế nên, những thông tin liên quan đến VN, Ban Việt ngữ phải sử dụng những từ ngữ phổ biến thông dụng nhất ở trong nước, ví dụ như “công an gọi lên làm việc” thì thực tế là công an đưa giấy hoặc nói miệng “mời lên làm việc” còn cách họ làm việc như thế nào thì chúng tôi tường trình như thế ấy. Chẳng hạn “cơ quan chức năng” hay “cơ quan có thẩm quyền”, Hòa Ái tin rằng anh chị em trong ban đều sử dụng cả 2 thuật nhữ này nhưng mỗi thuật ngữ được dùng còn tùy vào thế hệ trước 1975 như anh Nguyễn Khanh hay anh Nam Nguyên và thế hệ sinh trưởng sau 1975 ở VN như Hòa Ái.

Qua ví dụ được nêu trong góp ý của thính giả Kiệm Nguyễn và qua chia sẻ của Hòa Ái, có thể nhiều quý thính giả không đồng tình. Tuy nhiên, Ban Việt ngữ rất trân quý những đóng góp về ngôn ngữ mà đài sử dụng vì tất cả ý kiến liên quan đều trên tinh thần gìn giữ tiếng Việt của dân tộc Việt. Ban Việt ngữ luôn ghi nhận ý kiến đóng góp của quý thính giả. Anh chị em trong ban luôn thận trọng khi đưa tin nhưng trong trường hợp chúng tôi dùng những từ ngữ chưa được hay hoặc không chính xác thì đó là do vô tình chứ không hữu ý. Kính mong quý thính giả thông cảm. Kính.

Hòa Ái xin được chia sẻ cùng quý vị chỉ khoảng 1 tuần lễ nữa người Việt chúng ta sẽ tạm biệt năm Ất Mùi và đón năm mới Bính Thân. Dẫu biết rằng ai cũng sẽ rất bận rộn trong những ngày cuối năm chuẩn bị cho lễ Tết truyền thống dù ở trong nước hay ở nước ngoài; tuy nhiên Ban Việt ngữ vẫn mong quý khán thính giả và độc giả dành chút thời gian chia sẻ với đài về những buồn vui trong năm cũ cũng như hy vọng và ước nguyện trong năm mới, quý vị nhé!

Quý vị có thể liên lạc qua email tại địa chỉ vietweb@rfa.org hoặc hoaai@rfa.org, hoặc qua hộp thư thoại tại số 202-530-7775.

Hòa Ái, phóng viên RFA