Tổng bí thư Việt Nam: Một trong hai người ‘’miền Nam’’ hay Nguyễn Phú Trọng sẽ ''tái nhiệm''? *

Tổng bí thư VN: Một trong hai người "miền Nam" hay Nguyễn Phú Trọng sẽ "tái nhiệm"?

Khả năng tái nhiệm

Ngày 15 tháng 9, nền chính trị khép kín của Việt Nam bất ngờ bùng nổ với sự ra mắt của một trang web dành riêng để chuẩn bị cho Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ mười hai và đồng thời việc công bố dự thảo Báo cáo Chính trị và Kế hoạch kinh tế Xã hội cho những năm 2016-2020.

Nhân dân Việt nam đã được phép góp ý kiến vào các văn bản dự thảo chính sách cho đến cuối tháng Mười.

Văn bản chính sách quan trọng thường được công bố trước kỳ đại hội Đảng toàn quốc. Ví dụ, dự thảo Báo cáo chính trị và Kế hoạch kinh tế xã hội 5 nămđã được công bố chín tháng trước đại hội đảng XI vào tháng Giêng năm 2011. Lần này chỉ có bốn tháng còn lại để hoàn tất việc chuẩn bị cho Đại hội XII dự kiến tháng 1 năm 2016.

Trước khi ra mắt của trang web và công bố các văn bản chính sách quan trọng, việc chuẩn bị cho đại hội đảng lần thứ mười hai của Việt Nam không tốt. Mặc dù việc lựa chọn lãnh đạo đã được thảo luận tại phiên họp toàn thể lần thứ mười một của Trung ương Đảng vào hồi tháng 5 đã không đưa ra được kết quả nào.

Các nhà quan sát tại Hà Nội cho hay rằng Ủy ban Trung ương được triệu tập lại vào tháng Mười để giải quyết bế tắc về lãnh đạo với một phiên họp kế tiếp được lên kế hoạch vào tháng Mười một nếu không thể đạt được sự đồng thuận.

Báo cáo truyền thông cho rằng có hai ứng cử viên chính cho các vị trí Tổng Bí thư đảng - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và đối thủ lâu nay của ông - Chủ tịch nước Trương Tấn Sang. Cả hai đều là người miền Nam. Vị trí lãnh đạo đảng truyền thống do một người miền Bắc đảm nhận.

Nếu Ủy ban Trung ương Đảng không thể đạt được sự đồng thuận có hai khả năng có thể xảy ra. Khả năng thứ nhất là cả hai ứng cử viên sẽ rút lui và rút ra khỏi chính trường đồng thời lãnh đạo đảng kế nhiệm sẽ được chọn từ một trong số các thành viên của Bộ Chính trị hiện nay có đủ điều kiện cho cuộc bầu cử tại Đại hội.

Khả năng thứ hai có thể xảy ra là nhà lãnh đạo đảng cầm quyền hiện tại Nguyễn Phú Trọng sẽ tái nhiệm và dọn đường cho lãnh đạo khác trước khi nhiệm kỳ năm năm của ông kết thúc. Giải pháp này sẽ phản ánh các quyết định của đại hội đảng thứ tám vào năm 1996 khi bổ nhiệm lại ông Đỗ Mười làm Tổng Bí thư Đảng khi được biết ông sẽ từ chức trước giữa nhiệm kỳ.Ông Lê Khả Phiêu đã thay thế cho ông Đỗ Mười vào cuối năm 1997.

Gió Bắc?

Khi Việt Nam bước vào đợt sinh hoạt chính trị trước đại hội đảng, các sự kiện hiện tại là chủ đề nghiên cứu của các nhà quan sát chính trị để nhằm phân biệt gió đang thổi theo chiều nào. Năm nay cũng không nằm ngoài ngoại lệ.

Ví dụ khi Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội tổ chức chiêu đãi mừng ngày Quốc khánh Trung Quốc (được tổ chức sớm vào ngày 29 tháng 9 ) Việt Nam đã cử đại diện do Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư , Bùi Quang Vinh đến dự.Ông Vinh không phải là một thành viên của Bộ Chính trị và dự kiến sẽ nghỉ hưu sau Đại hội Đảng lần thứ mười hai. Có tin đồn đoán tại Hà Nội là tại sao một viên chức tương đối “thấp cấp” như vậy lại đại diện cho Chính phủ Việt Nam.

Ngày 30 tháng 9, một ngày sau buổi chiêu đãi, phương tiện truyền thông Việt nam tường trình rằng ông Hà Huy Hoàng, một cựu nhân viên của Bộ Ngoại giao và một cựu phóng viên Tuần báo Việt Nam và Thế Giới, đã bị bắt và kết án do làm gián điệp cho Trung Quốc. Ông Hoàng đã bị kết án sáu năm tù giam.

Báo chí tường thuật về trường hợp gián điệp liên quan đến công dân Việt Nam là cực kỳ hiếm. Điều này dẫn đến suy đoán về thời điểm của phiên toà và ai đã cho phép phương tiện truyền thông tường trình. Sự suy đoán đã tăng lên khi báo Tuổi Trẻ, VnExpress và các phương tiện truyền thông khác đã gỡ bỏ các bài báo của họ trên các trang mạng ngay vào buổi chiều của ngày đăng tin. Sự suy đoán giờ đây lại quay sang ai là người đã ra lệnh rằng gỡ bỏ các tin này và tại sao.

Thời điểm xét xử hoạt động gián điệp diễn ra ở giữa cuộc tranh giành của giới tinh hoa chính trị Việt Nam khi đại hội đảng lần thứ mười hai đang đến gần. Rõ ràng là có một vấn đề cốt lõi mà Việt Nam chưa được giải quyết được là làm thế nào để quản lý các mối quan hệ với Trung Quốc và Hoa Kỳ. Ví dụ, dự thảo Báo cáo chính trị không đưa ra gợi ý về định hướng chính sách trong tương lai về câu hỏi khó chịu này.

Rõ ràng là một số yếu tố của các tinh hoa chính trị của Việt Nam đã phê duyệt việc phương tiện truyền thông tường trình sự việc liên quan đến hoạt động gián điệp Trung Quốc và một công dân Việt nam. Sự phát triển này theo sát việc báo đăng việc Trung Quốc đã được phép đặt Tổng lãnh sự quán tại Đà Nẵng.

Việc công khai phiên tòa gián điệp, và quyết định hủy bỏ các tin tức liên quan là một dấu hiệu quan trọng về việc làm thế nào Việt Nam quản lý mối quan hệ với Trung Quốc và Hoa Kỳ là một chủ đề nóng hổi tại thời điểm này. Những người phản đối việc quá gần với Hoa Kỳ nhấn mạnh đến "mối đe dọa diễn biến hòa bình" là một mối đe dọa an ninh quốc gia. Họ nêu ra áp lực của Mỹ về nhân quyền và tự do tôn giáo như là một phần của mối đe dọa này.

Các cáo buộc về hoạt động gián điệp của Trung Quốc dấy lên sự e ngại rằng Trung Quốc vẫn tiếp tục can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam và có thể được cố gắng gây ảnh hưởng đến kết quả của Đại hội Đảng toàn quốc sắp tới. Các nhà quan sát tại Hà Nội đã nói với tờ The Diplomat rằng Trung Quốc đã thông báo các nhà lãnh đạo Việt Nam được lựa chọn rằng họ phản đối cao độ ông Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh, người được xem là thân Mỹ.

Nguồn tin Việt nam cũng cho rằng Trung Quốc đã hé lộ tin rằng chủ tịch Tập Cận Bình có thể sẽ hủy chuyến thăm dự kiến đến Việt Nam trong tháng này nếu Hà Nội không dập tắt các chỉ trích về hoạt xây dựng đảo nhân tạo ở Biển Đông của Trung Quốc. Cùng nguồn tin trên tin tưởng rằng chuyến thăm sẽ tiếp tục vì có quá nhiều điều đe dọa đối với Trung Quốc.

Hay gió Mỹ?

Những người muốn thắt chặt quan hệ với Hoa Kỳ nhấn mạnh những lợi thế kinh tế của các thành viên trong Quan hệ Đối tác Xuyên Thái Bình Dương. Nhóm này hiện đang chống lại tranh cãi về "mối đe dọa diễn biến hòa bình" bằng cách chỉ ra rằng hoạt động gián điệp của Trung Quốc là một mối đe dọa lớn đối với an ninh quốc gia.

Nói cách khác, các mối đe dọa diễn biến hòa bình của Hoa Kỳ hiện đang được làm đối trọng với các mối đe dọa lật đổ Trung Quốc.

Quyết định công bố công khai xét xử gián điệp của Việt Nam cùng với việc trả tự do cho một số nhà bất đồng chính kiến trong những tháng gần đây, là dấu hiệu cho thấy có một sự thay đổi có thể có trong quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ .

Gần đây Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã phát biểu trong một cuộc phỏng vấn báo chí rằng việc xây dựng các hòn đảo nhân tạo của Trung Quốc là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế và đe dọa an ninh hàng hải. Cuộc phỏng vấn ông Sang đã được hãng tin AP ở New York thực hiện trong khi ông đang tham dự cuộc họp thường niên của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Nhận xét của ông Sang đã hướng đến cả khán giả quốc tế lẫn trong nước.Bài phát biểu của ông Sang tại New York có thể được xem như căn cứ chuẩn bị để làm tăng thêm quan hệ sâu sắc với Hoa Kỳ. Đồng thời, nhận xét của ông có thể được xem như là đánh bóng thông tin an ninh quốc gia của ông đối với trong nước.

Cần nhắc lại chuyến công du của ông Sang đến thăm Washington vào giữa năm 2013 và đã được Tổng thống Barack Obama tiếp đón tại Nhà Trắng. Sau các cuộc đàm phán, hai nhà lãnh đạo đã thông báo thỏa thuận của họ về một quan hệ đối tác toàn diện.

Các nhà lãnh đạo Việt Nam - những người đã ủng hộ mối quan hệ sâu sắc hơn với Hoa Kỳ cần một số các biểu hiện để cho thấy hành động của Việt Nam sẽ được đền đáp lại bằng việc thắng điểm từ các nhà phê bình trong nước. Đó là lý do tại sao ông Sang kêu gọi chấm dứt tất cả các giới hạn của Mỹ về việc bán vũ khí sát thương cho Việt Nam trong cuộc phỏng vấn của ông New York. Ông Sang nhắc lại lời khẳng định của ông tại Washington một năm trước đây rằng Việt Nam sẽ cam kết với Hoa Kỳ về vấn đề nhân quyền.

Việc xây dựng các hòn đảo nhân tạo ở Biển Đông của Trung Quốc, với đầy đủ cơ sở hạ tầng để hỗ trợ sự hiện diện không quân và hải quân Trung Quốc, là động lực chính đằng sau những thúc đẩy cho một mối quan hệ sâu sắc hơn với Hoa Kỳ.

Việt Nam dự kiến sẽ đón tiếp chuyến thăm chính thức của Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Barack Obama trong tháng Mười và tháng Mười Một. Với viêc các nhà lãnh đạo hiện nay đang tranh giành ở Hà Nội cho mỗi một chuyến thăm lần này có thể được xem như là cuộc diễn tập riêng biệt cho hướng tương lai của Việt Nam.

Phương Thảo dịnh

Nguồn:=> [thediplomat.com]

Tựa đề gốc: Việt nam và cả sự cân bằng quyền lực ở Châu Á đang thay đổi

Vietnam Is Changing... And So Is the Balance of Power in Asia

General Secretary VN : One of two " South " or Nguyen Phu Trong will " re-tasking " ?

On September 15, Vietnam’s political log jam suddenly burst with the simultaneous launch of a website dedicated to preparations for the twelfth national party congress and the release of the draft Political Report and Socio-Economic Plan for 2016-2020.

The Vietnamese public has been given until the end of October to send in comments on the draft policy documents.

Key policy documents are usually released well in advance of a national congress. For example, the draft Political Report and Five-Year Socio-Economic Plan were released nine months before the eleventh national party congress in January 2011. This time only four months remain to complete preparations for the twelfth congress scheduled for January 2016.

Prior to the launch of the website and release of key policy documents, Vietnam’s preparations for the twelfth party congress had been particularly low key. Although leadership selection was discussed at the eleventh plenary meeting of the party Central Committee that met in May no announcements were made.

Observers in Hanoi report that the Central Committee may reconvene in October to resolve the impasse over leadership with a further session planned for November if consensus cannot be reached.

Media reports suggest there are two main contenders for the post of party Secretary General – Prime Minister Nguyen Tan Dung and his long-term rival President Truong Tan Sang. Both are southerners. The post of party leader has traditionally gone to a northerner.

If the party Central Committee cannot reach consensus there are two likely possibilities. The first possibility is that both candidates will stand down and retire from politics and the next party leader will be chosen from among the members of the current Politburo who are eligible for election at the congress.

The second possibility could see the incumbent party leader, Nguyen Phu Trong, reappointed on the understanding that he would make way for another leader before his five-year term in office expired. This solution would mirror the decision by the eighth party congress in 1996 to re-appoint Do Muoi as party Secretary General on the understanding he would step down before mid-term. Do Muoi was replaced by Le Kha Phieu in late 1997.

When Vietnam enters its political season in advance of a national party congress current events are subject to intense scrutiny by political observers to discern which way the winds are blowing. This year is no exception.

For example, when the Chinese Embassy in Hanoi held a reception to celebrate its National Day (held early on September 29) Vietnam was represented by its Minister for Planning and Investment, Bui Quang Vinh. Vinh is not a member of the Politburo and is expected to retire after the twelfth party congress. There was intense speculation in Hanoi why such a comparatively “low level” official represented the Vietnamese government.

On September 30, the day after the reception, Vietnamese media reported that Ha Huy Hoang, a former employee of Ministry of Foreign Affairs and a former journalist with the Vietnam and the World Weekly, had been tried and convicted for spying for China. Hoang was sentenced to six years in jail.

Media reporting on espionage cases involving Vietnamese citizens are exceedingly rare. This led to speculation on the timing of the trial and who authorised media reporting. Speculation only intensified when Tuoi Tre, VnExpress and other media outlets took down their reports from their websites on the afternoon of publication. Speculation now turned to who ordered that these reports be rescinded and why.

The timing of the espionage trial took place in the midst of continued in-fighting by Vietnam’s political elite as the twelfth party congress approaches. It is clear that one central issue that has yet to be resolved is how Vietnam will manage its relations with China and the United States. For example, the anoydyne draft Politicial Report gave no hint of future policy directions on this vexed question.

It is evident that some elements of Vietnam’s political elite approved media reporting of the espionage trial involving China and a Vietnamese citizen. This development follows on the heels of reports that China has been given permission to open a Consulate General in Da Nang.

The publicity given to the espionage trial, and the decision to rescind news reporting, is a significant sign that how Vietnam manages its relations with China and the United States is a heated topic at the moment. Those who oppose getting too close to the United States highlight the “threat of peaceful evolution” as a national security threat. They point to U.S. pressure on human rights and religious freedom as part of this threat.

The allegations of Chinese espionage fuels allied concerns that China continues to interfere in Vietnam’s internal affairs and may be attempting to influence the outcome of the forthcoming national party congress. Hanoi based observers have told The Diplomat that China has informed selected Vietnamese leaders that it opposes the elevation of Foreign Minister Pham Binh Minh, who is viewed as pro-American.

Vietnamese sources also report that China has let it be known privately that President Xi Jinping may call off his expected visit to Vietnam this month if Hanoi does not mute its criticism of China’s construction of artificial islands in the South China Sea. These same sources believe the visit will go ahead because so much is at stake for China.

Those who want closer ties with the United States stress the economic advantages of membership in the Trans-Pacific Partnership. This group is now countering the argument of the “threat of peaceful evolution” by pointing to Chinese espionage as a major threat to national security.

In other words, the threat of peaceful evolution from the United States is now being counterpoised with the threat of Chinese subversion.

Vietnam’s decision to publicize the espionage trial, coupled with the release of several dissidents in recent months, are straws in the wind of a possible change in Vietnam-United States relations.

President Truong Tan Sang recently stated in a media interview that China’s construction of artificial islands was illegal under international law and endangered maritime security. Sang’s interview was given to the Associated Press in New York while he was attending the annual meeting of the United Nations General Assembly.

Sang’s remarks were directed at both international and domestic audiences. Sang’s remarks in New York may be viewed as preparing the grounds for deepening relations with the United States. At the same time, his remarks may be viewed as burnishing his national security credentials domestically.

It should be recalled that Sang visited Washington in mid-2013 and met with President Barack Obama in the White House. After their talks the two leaders announced their agreement on a comprehensive partnership.

Vietnamese leaders who advocate deepening ties with the United States need some indication that Vietnam’s actions will be reciprocated to win over their domestic critics. That is why Sang called for an end to all U.S. restrictions on the sale of lethal weapons to Vietnam in his New York interview. Sang also repeated affirmations he made in Washington two years ago that Vietnam would engage the United States on human rights.

China’s construction of artificial islands in the South China Sea, complete with infrastructure to support a Chinese naval and military air presence, is a major driver behind those pushing for a deeper relationship with the United States.

Vietnam is expected to host official visits by President Xi Jinping and President Barack Obama in October and November. Given the present leadership in-fighting in Hanoi each of these visits may be viewed as separate auditions for Vietnam’s future orientation.

By Carl Thayer