CS hiện tại không thể sánh bằng tư bản hoang dã
Ảnh: Reuters Đỗ Ngà Â u Châu đi trước phần còn lại thế giới về sự phát triển. Ở thời kỳ đầu của chủ nghĩa tư bản, người ta đặt lợi nhuận lên hàng đầu và khai thác mọi thứ đến cạn kiệt. Về xã hội, họ vắt kiệt sức lao động của công nhân và nông dân. Về tự nhiên, họ khai thác sạch sẽ những hầm mỏ bất chấp môi trường, rừng họ khai thác cạn kiệt bất chấp hệ quả của nó. Thế là sau thời gian khai thác, hậu quả bắt đầu đổ xuống đầu dân, và ngược lại, dân sẽ bùng lên sức phản kháng, và tất nhiên, những phản kháng ấy gây áp lực lên chính quyền. Công nhân bị bóc lột đến kiệt sức thì họ biểu tình, họ bãi công, hoặc thậm chí bạo động đòi yêu sách. Môi trường bị ô nhiễm dân sống không nổi thì họ cũng xuống đường phản đối. Rừng trọc, thời tiết thay đổi làm thiên tai và nhân họa ập đến thì người dân trút giận nơi đâu? Tất nhiên là trút giận vào chính quyền. Như vậy, sự phát triển bất chấp, cuối cùng đều áp lực ấy cũng đổ vào hệ thống chính trị. Rất may, Tây Âu có hệ thống chính trị mở, nắm bắ